Czym jest Przepuklina?
Zabiegi plastyki przepukliny są jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów w Polsce i na świecie. Szacuje się, że w naszym kraju wykonuje się rocznie około 60 tyś. operacji przepukliny pachwinowej. Problem zatem dotyczy bardzo dużej liczby pacjentów.
Przepuklina jest defektem w tkance łącznej, który jest wynikiem nacisku oraz osłabienia mięśnia lub powięzi. Powstaje w sytuacji, kiedy narząd lub tkanka tłuszczowa przeciska się i uwypukla przez otwór w tkance łącznej otaczającej mięsień- w tak zwanej powięzi. Najczęściej występujące rodzaje przepuklin to pachwinowa, pępkowa, brzuszna oraz przepuklina w bliźnie pooperacyjnej, która jest powikłaniem po wcześniej przeprowadzonym zabiegu.
Zdecydowanie częściej przepuklinę diagnozuje się u mężczyzn niż u kobiet. Zdarzają się przypadki, że osłabienie mięśnia, a w konsekwencji wystąpienie przepukliny ma miejsce przy narodzinach, natomiast są to niezwykle rzadkie przypadki. Najczęściej problem ten rozwija się w wieku dorosłym. Badania pokazują, że przepuklina jest chorobą tkanki łącznej i najprawdopodobniej-wbrew dotychczasowym przypuszczeniom, jej powstawanie ma podłoże genetyczne. Naturalny proces starzenia się oraz nieprawidłowa wymiana kolagenu również mogą być głównym powodem powstawania przepukliny. Niewątpliwie czynniki, które dotychczas były uznawane za główną przyczynę procesu chorobotwórczego nie są bez znaczenia i mają pośredni wpływ na powstanie przepukliny. Nadwyrężanie mięśni, nałogowe palenie tytoniu, nieodpowiednia dieta prowadząca do nadwagi i otyłości mogą być czynnikami wywoławczymi. Uporczywy kaszel, przewlekłe zaparcia oraz problemy urologiczne (przerost prostaty czy niezstąpione jądra) również mogą być jedną ze składowych przyczyn powstawania przepuklin.
Wielu pacjentów uznaje, że przepuklina jest niegroźną dolegliwością, której wystąpienie nie niesie za sobą negatywnych skutków. Nic bardziej mylnego. Przemieszczenie się narządów czy tkanek w jamie brzusznej poza ich fizjologiczną lokalizację może być niebezpieczne dla zdrowia i życia pacjenta. Konsekwencją nieleczonej przepukliny może być między innymi martwica jelit.
Lekarz specjalista stawia diagnozę na podstawie badania fizykalnego oraz diagnostyki obrazowej, dzięki czemu możliwe jest określenie rodzaju oraz rozmiaru przepukliny. Na podstawie wyników badań lekarz podejmuje decyzje o metodzie leczenia.
Jakie są objawy przepukliny?
Przepuklina, czyli przemieszczenie się tkanek i organów w obrębie jamy brzusznej objawia się przede wszystkim wystąpieniem miękkiego guza w miejscu, w którym występuje (pachwiny, moszna, okolice pępka). Guz ten uwidacznia się i powiększa w momencie zwiększonego ciśnienia w obrębie jamy brzusznej, np. podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów czy gwałtownego wstawania z pozycji leżącej. Może on powodować dolegliwości bólowe i dyskomfort. Kiedy ciśnienie w jamie brzusznej ulega obniżeniu- guz samoistnie zmniejsza się i znika.
W zależności od umiejscowienia przepukliny mogą także wystąpić inne, niespecyficzne objawy, tj. ból okolicy klatki piersiowej, kaszel, chrypka czy zgaga.
Z czasem dolegliwości nieleczonej przepukliny stają się coraz bardziej dokuczliwe, gdyż guz przepuklinowy zwiększa swoją objętość i rozmiar. Może to doprowadzić do groźnej dla życia sytuacja w której dochodzi do tzw. „uwięźnięcia przepukliny”. Jest to stan, w którym guz przepuklinowy nie zanika i nie daje się odprowadzić do jamy brzusznej. Sytuacja ta wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej.
Jakie są najczęstsze rodzaje przepuklin?
Jest bardzo wiele rodzajów przepuklin, a ich podział związany jest z lokalizacją w jakiej się znajdują. Do najczęściej występujących rodzajów przepuklin należą:
– przepuklina pępkowa- często diagnozowana u noworodków, będąca konsekwencją niezrośnięcia się po porodzie pierścienia pępkowego. Wraz z rozwojem dziecka i wzmocnieniem włókien mięśniowych przepuklina najczęściej zanika sama i nie wymaga interwencji chirurgicznej. Inaczej wygląda to w przypadku osób dorosłych, u których schorzenie powoduje duży ból i dyskomfort, jest niebezpieczne dla zdrowia i wymaga leczenia;
– przepuklina pachwinowa – jest to najczęściej diagnozowany rodzaj przepukliny. Pacjenci udają się na wizytę do specjalisty, kiedy w okolicy kanału pachwinowego zauważają miękki guz, który tworzy się wskutek uwypuklenia się części jelita, czy innego narządu w miejscu defektu w tkance łącznej;
– pierwotna przepuklina brzuszna – wynika z budowy anatomicznej powłok brzusznych bądź z uszkodzeń, jakie mogą powstać w ich obszarze. Jej przyczyną mogą być wady rozwojowe, nabyte osłabienie tkanek związane z podeszłym wiekiem czy wzrostem ciśnienia śródbrzusznego oraz urazy, które mogą pojawić się przy dużym i gwałtownym wysiłku fizycznym
– przepuklina w bliźnie pooperacyjnej – powstaje w bliźnie, która jest pozostałością po przeprowadzonym zabiegu chirurgicznym;
– przepuklina mosznowa – jest podtypem przepukliny pachwinowej skośnej. Polega na przesunięciu się zawartości jamy brzusznej w obręb pachwiny poprzez kanał, którym w wieku płodowym dochodzi do migracji jąder. Przepuklina mosznowa może mieć charakter wrodzony lub nabyty na skutek osłabienia ścianek jamy brzusznej. Może skutkować deformacją pachwiny, bólem i powodować zagrożenie dla życia pacjenta. Nie zawsze jednak daje natychmiastowe objawy. Leczenie przepukliny mosznowej ma charakter operacyjny. Nie da się jej wyleczyć metodami zachowawczymi.
